Handschrift

Sicco Polentonus - Sallustius - Cicero - Iohannes Bonaccursius

M.ch.q.9

Titel

Sicco Polentonus - Sallustius - Cicero - Iohannes Bonaccursius

Datierung

[1461-1462]

Entstehungsort

[Südwestdeutschland]

Digitalisiert von

Universitätsbibliothek Würzburg

Online seit

31.03.2021

Erweiterte Metadaten

Die von einer Hand im südwestdeutschen Grenzraum verfasste Handschrift lässt sich durch mehrere Schreibervermerke auf die Jahre 1461 und 1462 datieren. Als Schreiber nennt sich selbst ein Michael Christian, der sich als Diakon der Heiligen Kapelle und als Kaplan in Bernrain (heute: Kanton Thurgau in der Schweiz) vorstellt. Neben einer Lebensbeschreibung Senecas des italienischen Rechtsgelehrten Sicco Polenton umfasst der Band mehrere Texte Ciceros sowie das Werk De nobilitate des Johannes Bonaccursius.

Titel

Sicco Polentonus - Sallustius - Cicero - Iohannes Bonaccursius

Entstehungsort

[Südwestdeutschland]

Datierung

[1461-1462]

Umfang

109 Blatt

Kurzbeschreibung

Die von einer Hand im südwestdeutschen Grenzraum verfasste Handschrift lässt sich durch mehrere Schreibervermerke auf die Jahre 1461 und 1462 datieren. Als Schreiber nennt sich selbst ein Michael Christian, der sich als Diakon der Heiligen Kapelle und als Kaplan in Bernrain (heute: Kanton Thurgau in der Schweiz) vorstellt. Neben einer Lebensbeschreibung Senecas des italienischen Rechtsgelehrten Sicco Polenton umfasst der Band mehrere Texte Ciceros sowie das Werk De nobilitate des Johannes Bonaccursius.

Schlagwörter

Marcus Tullius Cicero
Crispus Sallustius
Seneca philosophus

Weitere Informationen

Entstehung: 18r: "Per Michahelem Cristan diaconum ad sanctam crucem capellanm." 22v: "In die Pirminii hora 10 anno 61." 43v: "M. Cristan die proxima ante vigiliam Martini anno 1461". 75r: "presente Leonardo Roch de Logingen presbytero." 84v : "14. die Maii anno 1462 per Michahelem Cristan capellanum in Bernrain". 97r : "in die s "(durchgestrichen) "ascensionis domini anno 1462 Michahel ad sanctam crucem in Bernrain capellanus".

Provenienz

Dombibliothek Würzburg.

Besitzer

Universitätsbibliothek Würzburg

Identifikator

M.ch.q.9
Thurn 3,2, S. 83
DOI: 10.48651/franconica-9315197074316

Frühere Signatur

"100 "

Digitalisiert von

Universitätsbibliothek Würzburg
Ausführliche Beschreibung

Geschichte

Entstehung
18r: Per Michahelem Cristan diaconum ad sanctam crucem capellanm. 22v: In die Pirminii hora 10 anno 61. 43v: M. Cristan die proxima ante vigiliam Martini anno 1461. 75r: presente Leonardo Roch de Logingen presbytero. 84v : 14. die Maii anno 1462 per Michahelem Cristan capellanum in Bernrain. 97r : in die s (durchgestrichen) ascensionis domini anno 1462 Michahel ad sanctam crucem in Bernrain capellanus.
Provenienz
Dombibliothek Würzburg.
Buchrücken: "100 " (18. Jahrhundert)

Einband

Allgemeine Angaben
Holzdeckel mit rotem Schweinslederrücken (sekundär). Streicheisenlinien und blindgeprägte Einzelstempel (Geometrische Motive). Reste einer Schließe. Signatur- und Titelschild auf dem Rücken.
Begleitmaterial
VS - HS: Deutsche Urkunde von [14]51. 1451. Als Einbandfalz ist ein Bruchstück einer deutschen Urkunde von 1451 verwendet; erwähnt ist unter anderem der Ort Nuwiler.

Kodikologie

Beschreibstoff
Material: Papier
Lagenformel: 1 Blatt und VI(13) + VI(25) + V(35) + 3 VI(71) + VII(85) + 2 VI(109)
Watermark
  • Ochsenkopf
Layout
Schriftraum: 135 x 100 mm
Spaltenzahl: einspaltig
Zeilenzahl: 19-35 Zeilen
Schrift
  • Humanistica

Inhalt

  • 1rMichi autem Munera excecant prudentes et subvertunt corda istorum
  • 1vSeneca. Duc me summe pater altique dominator Olimpi
  • 2r - 18r: Polentonus, Sicco: Vita SenecaeVitam Ciceronis urbis Rome consularis...fili mi suavissime Polidore... - ... libri sequentes habebunt

    Literatur:
    Edition: Sicconis Polentoni Scriptorum illustrium Latinae linguae libri XVIII, ed. B.L. Ullman, Rome 1928, S. 463-499 (Papers and Monographs of the American Academy in Rome ; 6).
  • 18v - 20v: Sallustius Crispus, Gaius: Gaii Salustii invectiva contra M[arcum] C[iceronem]
    Literatur:
    Benutzte Edition: Appendix Sallustiana, fasc. 2, ed. A. Kurfess, 5. Aufl. Lipsiae 1970, S. 1-7 (Bibl. script. Graec. et Rom. Teubneriana).
  • 20v - 22v: Cicero, Marcus Tullius: M[arci] T[ullii] C[iceronis] invectiva in Salustium
    Literatur:
    Benutzte Edition: Appendix Sallustiana, fasc. 2, ed. A. Kurfess, 5. Aufl. Lipsiae 1970, S. 8-19.
  • 23r - 24r: Notizen über Tod, Herkunft und Leben des Cicero. Werkverzeichnis Ciceros.
  • 24v - 25v
  • 26r - 43v: Johannes, Bonaccursius: De nobilitateApud maiores nostros sepe de nobilitate dubitatum est... - ... in vestra est sententia. expliciunt orationes P. Cornelii Sci(pionis) et G. Flamminei consulum Romanorum de nobilitate recitate coram senatu Romano

    Literatur:
    Edition: E. Garin, in: Prosatori latini del Quattrocento, Milano-Napoli 1952, S. 142-165. Literatur: Rep. Font. Hist. Med. Aev. 2, S. 606. vgl.Bloomfield, Nr. 0467.
  • 44r - 75r: Cicero, Marcus Tullius: Ad Titum (!) Cato Maior [seu] De senectute
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis scripta quae mansuerunt omnia, Fasc. 47, rec. K. Simbeck - 0. Plasberg, Stutgardiae 1961 (Bibl. script. Graec. et Rom. Teubneriana).
  • 75v
  • 76r - 84v: Cicero, Marcus Tullius: Marci Tullii Ciceronis Ex libris De re publica Scipionis sompnium
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis scripta quae mansuerunt omnia, Fasc. 39, rec. K. Ziegler, Lipsiae, 6.ed. 1964, S. 126-136.
  • 85r - 85v: Cicero, Marcus Tullius: Epistolae ad familiares, Buch 2, Brief 1
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis Epistulae, vol. 1, rec. L. Claude Purser, Oxonii 1952 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis).
  • 86r - 97r: Cicero, Marcus Tullius: Oratio pro Marcello
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis scripta que manserunt omnia, p. 2., vol. 3, ed. C.F.W. Mueller, Lipsiae 1898, S. 321-330 (Bibl. script. Graec. et Rom. Teubneriana).
  • 97v - 104r: Cicero, Marcus Tullius: Epistolae ad familiares, Buch 2, Brief 4. Buch 4, Brief 5 (Servius). Brief 6, 11, 12.
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis Epistulae, vol. 1, rec. L.Claude Purser, Oxonii 1952 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis).
  • 104v - 109r
  • 109v: Definition von edictum und indictum

Metadaten

Titel

Sicco Polentonus - Sallustius - Cicero - Iohannes Bonaccursius

Entstehungsort

[Südwestdeutschland]

Datierung

[1461-1462]

Umfang

109 Blatt

Kurzbeschreibung

Die von einer Hand im südwestdeutschen Grenzraum verfasste Handschrift lässt sich durch mehrere Schreibervermerke auf die Jahre 1461 und 1462 datieren. Als Schreiber nennt sich selbst ein Michael Christian, der sich als Diakon der Heiligen Kapelle und als Kaplan in Bernrain (heute: Kanton Thurgau in der Schweiz) vorstellt. Neben einer Lebensbeschreibung Senecas des italienischen Rechtsgelehrten Sicco Polenton umfasst der Band mehrere Texte Ciceros sowie das Werk De nobilitate des Johannes Bonaccursius.

Schlagwörter

Marcus Tullius Cicero
Crispus Sallustius
Seneca philosophus

Weitere Informationen

Entstehung: 18r: "Per Michahelem Cristan diaconum ad sanctam crucem capellanm." 22v: "In die Pirminii hora 10 anno 61." 43v: "M. Cristan die proxima ante vigiliam Martini anno 1461". 75r: "presente Leonardo Roch de Logingen presbytero." 84v : "14. die Maii anno 1462 per Michahelem Cristan capellanum in Bernrain". 97r : "in die s "(durchgestrichen) "ascensionis domini anno 1462 Michahel ad sanctam crucem in Bernrain capellanus".

Provenienz

Dombibliothek Würzburg.

Besitzer

Universitätsbibliothek Würzburg

Identifikator

M.ch.q.9
Thurn 3,2, S. 83
DOI: 10.48651/franconica-9315197074316

Frühere Signatur

"100 "

Digitalisiert von

Universitätsbibliothek Würzburg
Ausführliche Beschreibung

Geschichte

Entstehung
18r: Per Michahelem Cristan diaconum ad sanctam crucem capellanm. 22v: In die Pirminii hora 10 anno 61. 43v: M. Cristan die proxima ante vigiliam Martini anno 1461. 75r: presente Leonardo Roch de Logingen presbytero. 84v : 14. die Maii anno 1462 per Michahelem Cristan capellanum in Bernrain. 97r : in die s (durchgestrichen) ascensionis domini anno 1462 Michahel ad sanctam crucem in Bernrain capellanus.
Provenienz
Dombibliothek Würzburg.
Buchrücken: "100 " (18. Jahrhundert)

Einband

Allgemeine Angaben
Holzdeckel mit rotem Schweinslederrücken (sekundär). Streicheisenlinien und blindgeprägte Einzelstempel (Geometrische Motive). Reste einer Schließe. Signatur- und Titelschild auf dem Rücken.
Begleitmaterial
VS - HS: Deutsche Urkunde von [14]51. 1451. Als Einbandfalz ist ein Bruchstück einer deutschen Urkunde von 1451 verwendet; erwähnt ist unter anderem der Ort Nuwiler.

Kodikologie

Beschreibstoff
Material: Papier
Lagenformel: 1 Blatt und VI(13) + VI(25) + V(35) + 3 VI(71) + VII(85) + 2 VI(109)
Watermark
  • Ochsenkopf
Layout
Schriftraum: 135 x 100 mm
Spaltenzahl: einspaltig
Zeilenzahl: 19-35 Zeilen
Schrift
  • Humanistica

Inhalt

  • 1rMichi autem Munera excecant prudentes et subvertunt corda istorum
  • 1vSeneca. Duc me summe pater altique dominator Olimpi
  • 2r - 18r: Polentonus, Sicco: Vita SenecaeVitam Ciceronis urbis Rome consularis...fili mi suavissime Polidore... - ... libri sequentes habebunt

    Literatur:
    Edition: Sicconis Polentoni Scriptorum illustrium Latinae linguae libri XVIII, ed. B.L. Ullman, Rome 1928, S. 463-499 (Papers and Monographs of the American Academy in Rome ; 6).
  • 18v - 20v: Sallustius Crispus, Gaius: Gaii Salustii invectiva contra M[arcum] C[iceronem]
    Literatur:
    Benutzte Edition: Appendix Sallustiana, fasc. 2, ed. A. Kurfess, 5. Aufl. Lipsiae 1970, S. 1-7 (Bibl. script. Graec. et Rom. Teubneriana).
  • 20v - 22v: Cicero, Marcus Tullius: M[arci] T[ullii] C[iceronis] invectiva in Salustium
    Literatur:
    Benutzte Edition: Appendix Sallustiana, fasc. 2, ed. A. Kurfess, 5. Aufl. Lipsiae 1970, S. 8-19.
  • 23r - 24r: Notizen über Tod, Herkunft und Leben des Cicero. Werkverzeichnis Ciceros.
  • 24v - 25v
  • 26r - 43v: Johannes, Bonaccursius: De nobilitateApud maiores nostros sepe de nobilitate dubitatum est... - ... in vestra est sententia. expliciunt orationes P. Cornelii Sci(pionis) et G. Flamminei consulum Romanorum de nobilitate recitate coram senatu Romano

    Literatur:
    Edition: E. Garin, in: Prosatori latini del Quattrocento, Milano-Napoli 1952, S. 142-165. Literatur: Rep. Font. Hist. Med. Aev. 2, S. 606. vgl.Bloomfield, Nr. 0467.
  • 44r - 75r: Cicero, Marcus Tullius: Ad Titum (!) Cato Maior [seu] De senectute
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis scripta quae mansuerunt omnia, Fasc. 47, rec. K. Simbeck - 0. Plasberg, Stutgardiae 1961 (Bibl. script. Graec. et Rom. Teubneriana).
  • 75v
  • 76r - 84v: Cicero, Marcus Tullius: Marci Tullii Ciceronis Ex libris De re publica Scipionis sompnium
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis scripta quae mansuerunt omnia, Fasc. 39, rec. K. Ziegler, Lipsiae, 6.ed. 1964, S. 126-136.
  • 85r - 85v: Cicero, Marcus Tullius: Epistolae ad familiares, Buch 2, Brief 1
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis Epistulae, vol. 1, rec. L. Claude Purser, Oxonii 1952 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis).
  • 86r - 97r: Cicero, Marcus Tullius: Oratio pro Marcello
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis scripta que manserunt omnia, p. 2., vol. 3, ed. C.F.W. Mueller, Lipsiae 1898, S. 321-330 (Bibl. script. Graec. et Rom. Teubneriana).
  • 97v - 104r: Cicero, Marcus Tullius: Epistolae ad familiares, Buch 2, Brief 4. Buch 4, Brief 5 (Servius). Brief 6, 11, 12.
    Literatur:
    Benutzte Edition: M. Tullii Ciceronis Epistulae, vol. 1, rec. L.Claude Purser, Oxonii 1952 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis).
  • 104v - 109r
  • 109v: Definition von edictum und indictum