Handschrift
Orationes synodales
M.ch.q.24
Titel
Orationes synodales
Digitalisiert von
Universitätsbibliothek Würzburg
Online seit
31.03.2021
Erweiterte Metadaten
Die in die ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts in Ostfranken entstandene Handschrift stammt aus dem Besitz von Lorenz Truchseß von Pommersfelden und enthält diverse Reden aus klerikalem Umfeld. Der Handschrift vorgebunden sind neun Drucke mit Reden des Fridericus Nausea, Johannes Fabri, Johannes Meletius, Franciscus Sperulus, Engelhard Funk und Laevinus Goethals aus den Jahren 1526 bis 1531.
Gehört zu
Enthaltene Faszikel
Titel
Orationes synodales
Umfang
120 Blatt
Faszikel: 10
Kurzbeschreibung
Die in die ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts in Ostfranken entstandene Handschrift stammt aus dem Besitz von Lorenz Truchseß von Pommersfelden und enthält diverse Reden aus klerikalem Umfeld. Der Handschrift vorgebunden sind neun Drucke mit Reden des Fridericus Nausea, Johannes Fabri, Johannes Meletius, Franciscus Sperulus, Engelhard Funk und Laevinus Goethals aus den Jahren 1526 bis 1531.
Provenienz
Dombibliothek Würzburg
Besitzer
Universitätsbibliothek Würzburg
Vorbesitzer: Lorenz Truchsess von Pommersfelden
Identifikator
M.ch.q.24
Thurn 3,2, S. 88
DOI: 10.48651/franconica-6578649288867
Digitalisiert von
Universitätsbibliothek Würzburg
Geschichte
Provenienz
Dombibliothek Würzburg
Buchmalerei
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
Einband
Allgemeine Angaben
Pergament über Pappe, 1984 restauriert unter Verwendung der originalen Decke. Titel handschriftlich auf dem Vorderdeckel. Titel- und Signaturschild auf dem Rücken.
Begleitmaterial
Der Handschrift vorgebunden sind eine Reihe von Drucken mit Reden des Fridericus Nausea, Johannes Fabri, Johannes Meletius, Franciscus Sperulus, aus den Jahren 1526—1531 (vgl. einzelne Faszikel).
Kodikologie
Beschreibstoff
Material: Papier
- AbschnittBeschreibstoffMaterial: Papier
Lagenformel: V(10)
Watermark- Ochsenkopf
Mehrere BleistiftfoliierungenLayoutSchriftraum: 155 x 104 mm
Spaltenzahl: einspaltig
Zeilenzahl: 22 ZeilenSchrift- Humanistenschrift
- AbschnittBeschreibstoffMaterial: Papier
Lagenformel: 3 II(22) + V(32) + IV(39, da 1 Blatt entfernt) + VI(51) + II(55) + IV(63) + VII(76, da 3. Blatt entfernt) + V(86) + IV(94) + V(104) + VII(117, da letztes Blatt entfernt)+ II(120, da letztes Blatt auf Umschlag aufgeklebt).
Watermark- Ochsenkopf
- Krone
- L
- Bär
- Ochsenkopf
- Krone
- Wappen mit 3 Lilien
- P
mehrere abweichende BleistiftfoliierungenSchrift- Humanistenschrift
Inhalt
- Abschnitt: 1r - 19v: De reformanda ecclesia
- Abschnitt: 1r - 4v: Blancicampiani Inclytae ecclesiae Moguntinae diuini uerbi concionatoris in annum Iubileum oratio Epainetikē
- Abschnitt: 1r - 12v: Blancicampiani Inclytae ecclesiae Moguntinae diuini uerbi concionatoris in annum Iubileum oratio Epainetikē
- Abschnitt: 1r - 6r: De precipuo huius Anni post Christum natum MDXXVIII Apud Moguntiam terre Motu Responsum
- Abschnitt: 1r - 12r: Oratio funebris in Illust. D.D. Margarethae, Archiducissae Austriae, Ducissae Burgundiae... exequiis ... habita Coloniae Agrip.
- Abschnitt: 1r - 8r: Tragica elegia ad Italiam et Galliam infelices
- Abschnitt: 1r - 4v: Oratio pro inita pace inter augustissimum Caesarem Carolum et Franciscum, Regem Christianiss.
- Abschnitt: 1r - 10v: Ratio ad clerum herbipolensem 1509
- 1r: Titelblatt
- 2r - 9v: Funck, Engelhard: Ratio ad clerum herbipolensem 1509Engelhardi Funck decretorum doctoris decani ecclesie S. Johannis Novimonasterii; et assessoris Herbipoli in petitione duplicis decime ratio ad clerum Herbipolensem anno domini quinquagesimo nono habita foeliciter incipit. Solent plerique omnes, qui ad dicendum surgunt, beate presul et nos... - ... durate et vosmet rebus servate secundis. dixi
- 10r: Funck, EngelhardEiusdem Engelhardi Funck ad orationem suam Tetrastichon. Molliter et tuta poteras latitare sub umbra... - ... 0 quantus de te stulta cachinnus erit
- 10v
- Abschnitt: 1r - 11r: Pro Religione Christiana res gestae in Comitijs Augustae Vindelicoru[m] habitis : Anno D[omi]ni M.D.XXX.
- Abschnitt: 1r - 99v: Orationes synodales
- 1r - 3v
- 4r - 10v: Oratio synodalis dicenda Mercurii post decollationem sancti Johannis anno etc. 29Credo ego, reverendissimi patres, plerosque mirari, quid sit, quod cum fere consuetudo obtineat... - ... mortibus partum atque amplificatum successoribus tradere. dixi. propositum erat
- 11r - 13v
- 14r - 17v: Dichtungen gewidmet Lorenz Truchsess von Pommersfelden
- 14r - 16r: Stirpis Bomersfeldensium ut nobilis ita inter Germanos vetustissime pro domino Laurentio Truchses sancte Moguntine ecclesie decani in captivitate indigne detento elegiaNobile stema pio Bomersfeldense dolore... - ... qui merito dignus nomine Philareti
- 16v: Truchsess von Pommersfelden, Lorenz: Execratio des Lorenz Truchsess auf seine Gefangenschaft in 8 DistichenConqueror ad superos Bomersfeldana propago... - ... Hic laurea mercedis perpetis ampla dabit
- 17r: Summarium huius continens numerum anni scilicet 1528 und Aliud sine numero anni
- 17v: Titel zu den vorangegangenen Gedichten.
- 18r - 19v
- 14r - 16r: Stirpis Bomersfeldensium ut nobilis ita inter Germanos vetustissime pro domino Laurentio Truchses sancte Moguntine ecclesie decani in captivitate indigne detento elegiaNobile stema pio Bomersfeldense dolore... - ... qui merito dignus nomine Philareti
- 20r - 25v: Egloffstein, Leonhard von: Oratio in consecracioneOratio in consecracione reverendissimi in Christo patris et domini domini Viti Episcopi Babenbergensis Habita venerabili et eximio viro domino Leonhardo de Egloffstein utriusque iuris doctore canonico et scolastico Babenbergensi presentibus illustri et reverendissimo dominis Frederico Saxonum duce sacri Romani imperii electore et Gabriele Eystettensi presule necnon Babenbergensibus ac Eystettensibus suffraganeis etc. Ego sum pastor bonus
hand dubie accepturus. dixi. habita Babenberge 18. Julii anno salutis 1501Literatur:
Literatur: F. Bittner, Leonhard von Egloffstein, in: 107. Bericht des Historischen Vereins von Bamberg, 1971, S. 83. - 26r - 32r: Euticus, Henricus: Oratio habita in consecratione rev. in Christo patris ac domini Georgii episcopi Babenbergensis 29.9.1504Literatur:
Druck: Bamberg, J. Pfeyl 1504. Vgl. F. Geldner, Die Buchdruckerkunst im alten Bamberg 1458/59 bis 1519, Bamberg 1964, S. 95, Nr. 73.- 26rDomino Frederico de Redwicz ecclesie Babenbergensis canonico Henricus Kratwoll alias Euticus iunior 11. felicitatem
Non sum nescius... - ... formidabo. vale. - 26v - 31r: Oracio Henrici Kratwols Eutici iunioris 11. licen. habita in consecracione reverendissimi in Christo patris ac domini domini Georgii episcopi BabenbergensisEcce constitui te super gentes... - ... gaudere possimus in lumine tuo. dixi.
Babenberge in kl. Octobris anno salutis MDIIII - 31v - 32r: Eiusdem Henrici Kratwohls Eutici junioris 11. licen. Oracio ad deum patremSumme pater celi... - ... cognoscere causas
- 32r: Alia oracio eiusdem ad beatissimam dei genitricemSancta dei... - ... valeamus
- 26rDomino Frederico de Redwicz ecclesie Babenbergensis canonico Henricus Kratwoll alias Euticus iunior 11. felicitatem
- 32v - 34v
- 35r - 42r: Pareneticus sermo de vita sacerdotaliNon ignorabam, reverendi patres et domini prestantissimi hunc amplissimum cetum dignum esse oracione non vulgari... - ... inflammet ac provehat, ut ipsi sit honor et gloria in secula seculorum. amen.
anno 1529 in synodo post dominicam Exaudi habita feria quarta que fuit 12. Maii - 42v - 43v
- 44r - 99v: Holtmann, Guilielmus: Orationes
- 44r - 54v: Ad clerum Moguntinum habita anno 1530 in sacrosancta synodo 4ta feria Post Johannis decollationisSocrates ille, reverendi patres, ac domini prestantissimi, et post eum discipulus ipsius Isocrates... - ... absolvat per Christum
habita est anno 1530 feria 4ta post decolationis Johannis in synodo Moguntinensi a m. Guilielmo Holtman Westphalo - 55r - 55v
- 56r - 62r: Holtmann, Guilielmus: OratioOratio Magistri Wilhelmi Westphali habita in synodo sacra Maguntie 4ta post Exaudi anno MDXXXI
Sepe ego, p[atres], mecum cogitare soleo,quid sit illud... - ... reperiamur, cui gloria - 62v - 66v
- 67r - 71vParanda via domini recte faciende semite eius... - ... in secula seculorum. amen
4ta post. Exaudi anno 1522. - 72r - 74v
- 75r - 83vSi Xenophon Socraticus ille, viri spectatissimi gravissimique, ob absolutam dicendi... - ... quod nobis donet, qui est in secula benedictus...
- 84r - 98r: Oratio synodalis habita Moguncie die Mercurii post decollacionis Johannis anno 1531. S. M. T. Cicero N. initio dicendi ita perturbari solebat
- 98v - 99v
- 44r - 54v: Ad clerum Moguntinum habita anno 1530 in sacrosancta synodo 4ta feria Post Johannis decollationisSocrates ille, reverendi patres, ac domini prestantissimi, et post eum discipulus ipsius Isocrates... - ... absolvat per Christum
Sekundärliteratur
- Thurn 3,2. S. 88.
- Handwerker, Otto: Überschau über die Fränkischen Handschriften der Würzburger Universitäts-Bibliothek. 1919. S. 14, 31, 74, 80, 90.
- Bittner, Franz: Leonhard von Egloffstein, ein Bamberger Domherr und Humanist. 1971. S.53-159 ; S. 83.
- Arnold, Klaus: Beiträge zur Biographie eines fränkischen Humanisten. 1992. S. 367-380.
- Sprandel-Krafft, Lore: Bibliotheken im Bereich des Domstifts nach den Inkunabeln. 1992. S. 207-240.
- Kristeller, Paul Oskar: Iter Italicum accedunt alia itinera. A finding list of uncatalogued or incompletely catalogued humanistic manuscripts of the Renaissance in Italian and other libraries ; Bd. 6 Italy III and alia itinera IV ; supplement to Italy (G - V), supplement to Vatican and Austria to Spain. 1992. S. 549.
- Kristeller, Paul Oskar: Iter Italicum ; 3. 1983. S. 743.
- Krämer, Sigrid: Handschriftenerbe des deutschen Mittelalters ; Bd. 1.2. 1989. S. 854.
- Stoll, Wilhelm; Knaus, Hermann; Glauche, Günter; Bischoff, Bernhard: Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz ; Bd. 4,2: Bistum Freising. Bistum Würzburg. 1979. S. 969, 975.
Metadaten
Gehört zu
Enthaltene Faszikel
Titel
Orationes synodales
Umfang
120 Blatt
Faszikel: 10
Kurzbeschreibung
Die in die ersten Hälfte des 16. Jahrhunderts in Ostfranken entstandene Handschrift stammt aus dem Besitz von Lorenz Truchseß von Pommersfelden und enthält diverse Reden aus klerikalem Umfeld. Der Handschrift vorgebunden sind neun Drucke mit Reden des Fridericus Nausea, Johannes Fabri, Johannes Meletius, Franciscus Sperulus, Engelhard Funk und Laevinus Goethals aus den Jahren 1526 bis 1531.
Provenienz
Dombibliothek Würzburg
Besitzer
Universitätsbibliothek Würzburg
Vorbesitzer: Lorenz Truchsess von Pommersfelden
Identifikator
M.ch.q.24
Thurn 3,2, S. 88
DOI: 10.48651/franconica-6578649288867
Digitalisiert von
Universitätsbibliothek Würzburg
Geschichte
Provenienz
Dombibliothek Würzburg
Buchmalerei
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
- Abschnitt
Einband
Allgemeine Angaben
Pergament über Pappe, 1984 restauriert unter Verwendung der originalen Decke. Titel handschriftlich auf dem Vorderdeckel. Titel- und Signaturschild auf dem Rücken.
Begleitmaterial
Der Handschrift vorgebunden sind eine Reihe von Drucken mit Reden des Fridericus Nausea, Johannes Fabri, Johannes Meletius, Franciscus Sperulus, aus den Jahren 1526—1531 (vgl. einzelne Faszikel).
Kodikologie
Beschreibstoff
Material: Papier
- AbschnittBeschreibstoffMaterial: Papier
Lagenformel: V(10)
Watermark- Ochsenkopf
Mehrere BleistiftfoliierungenLayoutSchriftraum: 155 x 104 mm
Spaltenzahl: einspaltig
Zeilenzahl: 22 ZeilenSchrift- Humanistenschrift
- AbschnittBeschreibstoffMaterial: Papier
Lagenformel: 3 II(22) + V(32) + IV(39, da 1 Blatt entfernt) + VI(51) + II(55) + IV(63) + VII(76, da 3. Blatt entfernt) + V(86) + IV(94) + V(104) + VII(117, da letztes Blatt entfernt)+ II(120, da letztes Blatt auf Umschlag aufgeklebt).
Watermark- Ochsenkopf
- Krone
- L
- Bär
- Ochsenkopf
- Krone
- Wappen mit 3 Lilien
- P
mehrere abweichende BleistiftfoliierungenSchrift- Humanistenschrift
Inhalt
- Abschnitt: 1r - 19v: De reformanda ecclesia
- Abschnitt: 1r - 4v: Blancicampiani Inclytae ecclesiae Moguntinae diuini uerbi concionatoris in annum Iubileum oratio Epainetikē
- Abschnitt: 1r - 12v: Blancicampiani Inclytae ecclesiae Moguntinae diuini uerbi concionatoris in annum Iubileum oratio Epainetikē
- Abschnitt: 1r - 6r: De precipuo huius Anni post Christum natum MDXXVIII Apud Moguntiam terre Motu Responsum
- Abschnitt: 1r - 12r: Oratio funebris in Illust. D.D. Margarethae, Archiducissae Austriae, Ducissae Burgundiae... exequiis ... habita Coloniae Agrip.
- Abschnitt: 1r - 8r: Tragica elegia ad Italiam et Galliam infelices
- Abschnitt: 1r - 4v: Oratio pro inita pace inter augustissimum Caesarem Carolum et Franciscum, Regem Christianiss.
- Abschnitt: 1r - 10v: Ratio ad clerum herbipolensem 1509
- 1r: Titelblatt
- 2r - 9v: Funck, Engelhard: Ratio ad clerum herbipolensem 1509Engelhardi Funck decretorum doctoris decani ecclesie S. Johannis Novimonasterii; et assessoris Herbipoli in petitione duplicis decime ratio ad clerum Herbipolensem anno domini quinquagesimo nono habita foeliciter incipit. Solent plerique omnes, qui ad dicendum surgunt, beate presul et nos... - ... durate et vosmet rebus servate secundis. dixi
- 10r: Funck, EngelhardEiusdem Engelhardi Funck ad orationem suam Tetrastichon. Molliter et tuta poteras latitare sub umbra... - ... 0 quantus de te stulta cachinnus erit
- 10v
- Abschnitt: 1r - 11r: Pro Religione Christiana res gestae in Comitijs Augustae Vindelicoru[m] habitis : Anno D[omi]ni M.D.XXX.
- Abschnitt: 1r - 99v: Orationes synodales
- 1r - 3v
- 4r - 10v: Oratio synodalis dicenda Mercurii post decollationem sancti Johannis anno etc. 29Credo ego, reverendissimi patres, plerosque mirari, quid sit, quod cum fere consuetudo obtineat... - ... mortibus partum atque amplificatum successoribus tradere. dixi. propositum erat
- 11r - 13v
- 14r - 17v: Dichtungen gewidmet Lorenz Truchsess von Pommersfelden
- 14r - 16r: Stirpis Bomersfeldensium ut nobilis ita inter Germanos vetustissime pro domino Laurentio Truchses sancte Moguntine ecclesie decani in captivitate indigne detento elegiaNobile stema pio Bomersfeldense dolore... - ... qui merito dignus nomine Philareti
- 16v: Truchsess von Pommersfelden, Lorenz: Execratio des Lorenz Truchsess auf seine Gefangenschaft in 8 DistichenConqueror ad superos Bomersfeldana propago... - ... Hic laurea mercedis perpetis ampla dabit
- 17r: Summarium huius continens numerum anni scilicet 1528 und Aliud sine numero anni
- 17v: Titel zu den vorangegangenen Gedichten.
- 18r - 19v
- 14r - 16r: Stirpis Bomersfeldensium ut nobilis ita inter Germanos vetustissime pro domino Laurentio Truchses sancte Moguntine ecclesie decani in captivitate indigne detento elegiaNobile stema pio Bomersfeldense dolore... - ... qui merito dignus nomine Philareti
- 20r - 25v: Egloffstein, Leonhard von: Oratio in consecracioneOratio in consecracione reverendissimi in Christo patris et domini domini Viti Episcopi Babenbergensis Habita venerabili et eximio viro domino Leonhardo de Egloffstein utriusque iuris doctore canonico et scolastico Babenbergensi presentibus illustri et reverendissimo dominis Frederico Saxonum duce sacri Romani imperii electore et Gabriele Eystettensi presule necnon Babenbergensibus ac Eystettensibus suffraganeis etc. Ego sum pastor bonus
hand dubie accepturus. dixi. habita Babenberge 18. Julii anno salutis 1501Literatur:
Literatur: F. Bittner, Leonhard von Egloffstein, in: 107. Bericht des Historischen Vereins von Bamberg, 1971, S. 83. - 26r - 32r: Euticus, Henricus: Oratio habita in consecratione rev. in Christo patris ac domini Georgii episcopi Babenbergensis 29.9.1504Literatur:
Druck: Bamberg, J. Pfeyl 1504. Vgl. F. Geldner, Die Buchdruckerkunst im alten Bamberg 1458/59 bis 1519, Bamberg 1964, S. 95, Nr. 73.- 26rDomino Frederico de Redwicz ecclesie Babenbergensis canonico Henricus Kratwoll alias Euticus iunior 11. felicitatem
Non sum nescius... - ... formidabo. vale. - 26v - 31r: Oracio Henrici Kratwols Eutici iunioris 11. licen. habita in consecracione reverendissimi in Christo patris ac domini domini Georgii episcopi BabenbergensisEcce constitui te super gentes... - ... gaudere possimus in lumine tuo. dixi.
Babenberge in kl. Octobris anno salutis MDIIII - 31v - 32r: Eiusdem Henrici Kratwohls Eutici junioris 11. licen. Oracio ad deum patremSumme pater celi... - ... cognoscere causas
- 32r: Alia oracio eiusdem ad beatissimam dei genitricemSancta dei... - ... valeamus
- 26rDomino Frederico de Redwicz ecclesie Babenbergensis canonico Henricus Kratwoll alias Euticus iunior 11. felicitatem
- 32v - 34v
- 35r - 42r: Pareneticus sermo de vita sacerdotaliNon ignorabam, reverendi patres et domini prestantissimi hunc amplissimum cetum dignum esse oracione non vulgari... - ... inflammet ac provehat, ut ipsi sit honor et gloria in secula seculorum. amen.
anno 1529 in synodo post dominicam Exaudi habita feria quarta que fuit 12. Maii - 42v - 43v
- 44r - 99v: Holtmann, Guilielmus: Orationes
- 44r - 54v: Ad clerum Moguntinum habita anno 1530 in sacrosancta synodo 4ta feria Post Johannis decollationisSocrates ille, reverendi patres, ac domini prestantissimi, et post eum discipulus ipsius Isocrates... - ... absolvat per Christum
habita est anno 1530 feria 4ta post decolationis Johannis in synodo Moguntinensi a m. Guilielmo Holtman Westphalo - 55r - 55v
- 56r - 62r: Holtmann, Guilielmus: OratioOratio Magistri Wilhelmi Westphali habita in synodo sacra Maguntie 4ta post Exaudi anno MDXXXI
Sepe ego, p[atres], mecum cogitare soleo,quid sit illud... - ... reperiamur, cui gloria - 62v - 66v
- 67r - 71vParanda via domini recte faciende semite eius... - ... in secula seculorum. amen
4ta post. Exaudi anno 1522. - 72r - 74v
- 75r - 83vSi Xenophon Socraticus ille, viri spectatissimi gravissimique, ob absolutam dicendi... - ... quod nobis donet, qui est in secula benedictus...
- 84r - 98r: Oratio synodalis habita Moguncie die Mercurii post decollacionis Johannis anno 1531. S. M. T. Cicero N. initio dicendi ita perturbari solebat
- 98v - 99v
- 44r - 54v: Ad clerum Moguntinum habita anno 1530 in sacrosancta synodo 4ta feria Post Johannis decollationisSocrates ille, reverendi patres, ac domini prestantissimi, et post eum discipulus ipsius Isocrates... - ... absolvat per Christum
Sekundärliteratur
- Thurn 3,2. S. 88.
- Handwerker, Otto: Überschau über die Fränkischen Handschriften der Würzburger Universitäts-Bibliothek. 1919. S. 14, 31, 74, 80, 90.
- Bittner, Franz: Leonhard von Egloffstein, ein Bamberger Domherr und Humanist. 1971. S.53-159 ; S. 83.
- Arnold, Klaus: Beiträge zur Biographie eines fränkischen Humanisten. 1992. S. 367-380.
- Sprandel-Krafft, Lore: Bibliotheken im Bereich des Domstifts nach den Inkunabeln. 1992. S. 207-240.
- Kristeller, Paul Oskar: Iter Italicum accedunt alia itinera. A finding list of uncatalogued or incompletely catalogued humanistic manuscripts of the Renaissance in Italian and other libraries ; Bd. 6 Italy III and alia itinera IV ; supplement to Italy (G - V), supplement to Vatican and Austria to Spain. 1992. S. 549.
- Kristeller, Paul Oskar: Iter Italicum ; 3. 1983. S. 743.
- Krämer, Sigrid: Handschriftenerbe des deutschen Mittelalters ; Bd. 1.2. 1989. S. 854.
- Stoll, Wilhelm; Knaus, Hermann; Glauche, Günter; Bischoff, Bernhard: Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz ; Bd. 4,2: Bistum Freising. Bistum Würzburg. 1979. S. 969, 975.